Natuur van Kenia
De natuur van Kenia is prachtig! Kenia staat bekend om z’n prachtig ingesneden kust en z’n fantastisch aanbod aan nationale parken. Kenia was een van de eerste landen van Afrika waar het toerisme z’n intreden deed en dat is niet voor niets! Door het diverse landschap is zowel de doorgewinterde safariganger als de uitgesproken zonaanbidder in Kenia op de juiste plaats.
Kenia ligt op de evenaar, heeft een oppervlakte van 582.646 km2 en is daarmee 14x zo groot als Nederland. Binnenwateren als rivieren en meren nemen 11.230 km2 in beslag. Kenia grenst in het noorden aan Ethiopië (830 km) en Sudan (232 km), in het oosten aan Somalië (682 km) en de Indische Oceaan, in het westen aan Oeganda(933 km) en het Victoriameer en in het zuiden aan Tanzania (769 km).
Voor de hier en daar ingesneden kust liggen een serie koraalriffen en een aantal eilandjes, o.a. de Lama-archipel en Mandu. Van de tot 200 km brede en tot 150 m hoge kuststrook loopt het land langzaam op naar een parallel hieraan gelegen, 150 tot 300 meter hoog plateaugebied. In het noorden en noordwesten gaat dit over in een gebied met hoogvlakten van 300 tot 1500 meter, behorend tot het Oost-Afrikaanse plateau, die in het zuidwesten overgaan in de Kenya Highlands, 1500 tot 3000 m hoog.
De Highlands worden in noord-zuidelijke richting doorsneden door de Oost- Afrikaanse Slenk, wat een zijtak is van de van noord naar zuid lopende Grote Afrikaanse Slenk of Great Rift Valley, die 600 tot 900 m lager ligt dan het omringende gebied en door hoge vulkanen wordt geflankeerd. De slenk is 48 tot 64 kilometer breed. Nabij het Lake Naivasha ligt de slenk ca. 2000 meter boven zeeniveau.
Hier vinden we ook de op een na hoogste berg van Afrika, de Mount Kenya (5199 meter). Dit gebied is het vruchtbaarste van het land en de lager gelegen delen van de bergen worden intensief gebruikt voor de landbouw. In deze slenk liggen een aantal meren, waaronder het grotendeels op grondgebied van Kenia liggende Lake Rudolf, het Lake Nakuru, het Lake Naivasha en het Lake Magadi. Het Lake Victoria, waarvan alleen het oostelijke uiteinde op grondgebied van Kenia ligt, ligt tussen de twee slenken in. In de buurt van het Lake Victoria ligt ook de op een na hoogste berg van Kenia, de Mount Elgon (4321 meter). De Grote Afrikaanse Slenk loopt van het Midden-Oosten tot aan Malawi en is meer dan 5000 kilometer lang.
Het westen van Kenia bestaat uit een golvend heuvellandschap dat zich uitstrekt van de Sudanese grens in het noorden tot aan Tanzania in het zuiden. In het zuiden gaat het vruchtbare landschap over in een uitgestrekt savannelandschap. Hier liggen de grootste en populairste wildreservaten. Ten zuiden van het Amboseli-reservaat rijst de Kilimanjaro (5895 meter) op, de hoogste berg van Afrika, die echter geheel in Tanzania ligt. Noord- en Oost Kenia bestaan uit een bergachtig landschap met veel struikgewas dat overgaat in een woestijnlandschap waar maar zelden regen valt. Hier vinden we het meest woeste en ongerepte landschap van Kenia.
Gedeeltelijk bevaarbare rivieren zijn de Sabaki en de Tana. De Indische Oceaan komt tot stilstand langs de 400 kilometers lange kustlijn met zijn relaxte zandstranden en kokospalmen. Aan een van deze stranden ligt het toeristische Mombasa met een scala aan watersportmogelijkheden. En, raftend op de Tana River kunt u misschien uw grenzen op het water verleggen. Landinwaarts vindt u een avontuurlijk gebied van savanne met indrukwekkende wildparken in het zuiden, zoals het bekende Masai Mara. In de national parks vind je een scala aan wildlife; van een kudde impala’s tot de zeer zeldzame zwarte neushoorn.
Ook pronkt de op een na hoogste berg van Afrika in het Keniaanse landschap; de Mount Kenia. Bedekt met een eeuwige sneeuwlaag en een aantal gletsjers zou u deze berg niet snel associëren met een Afrikaanse vulkaan! En, deze winterse taferelen spelen zich ook nog eens af op de evenaar. Van noord naar zuid doorkruist het vogelrijke Rift Valley het land, omringd door savannen.
In het westelijke hoogland ligt hoofdstad Nairobi. In dit hectische hart van Kenia duikt u in het moderne Afrikaanse leven en kunt u theaters bezoeken of heerlijk eten in de internationale restaurants. De stad heeft ook een aantal bezienswaardigheden die een bezoek waard zijn, zoals het Snake Park en het Nationaal Museum. Ontsnappen aan de hoge flatgebouwen is gemakkelijk; dichtbij ligt het Nairobi National Park. Vanwege het koloniale verleden met Groot-Brittannië wordt er op de meeste plaatsen Engels gesproken, zodat je lastige handgebaren achterwege kunt laten!
Plantenwereld
De plantengroei bestaat langs de kust en rond de riviermondingen uit kokospalmen, mangrovebossen en tropische wouden. Het is een vruchtbare streek waar mango’s, citroenen, sinaasappels en vele tropische bloemen groeien. Achter de kustlijn verandert het groen in een savannelandschap met doornstruiken, schermacacia’s en baobabs of apenbroodbomen. Deze begroeiing komt voor in het oostelijke en noordelijke deel van Kenia. Op het plateau vindt men hooglandwouden die, afhankelijk van hoogte en klimaat, variëren van het zeer zware hout van de wilde olijf tot het zeer lichte hout van Gyrocarpus jacquinii; veel bergbossen hebben ook een bamboegordel. Prachtige wouden vindt men op de vulkaanhellingen (tot 3300 m); aan de voet hiervan groeien veel schermacacia’s.
Dierenwereld
Van de dierenwereld is vooral die van de steppen en halfwoestijnen bekend. Een selectie:
Giraffen komen voor op de savannes en in open bosgebieden met acacia’s. De grote Maasai-giraffe komt het meest voor; de kleinere netgiraffe leeft in het noorden. Hyena’s komen in het hele land voor. De gestreepte en de gevlekte hyena eten voornamelijk aas maar ook kleine zoogdieren. Dikdiks leven in struikgewas en is de kleinste antilopensoort, maximaal 40 cm groot. Bavianen zijn te vinden bij rivieren en lavavelden en leven in grote families bij elkaar. Impala’s zijn antilopen die op de savannes voorkomen. Gnoes leven in kudden op de savannes. Elandantilopen met grote spiraalvormige hoorns leven eveneens op de savannes. Wrattenzwijnen leven in de buurt van water in kleine families. Zebra’s leven op steppen en graslanden.
In Kenia komen de gewone zebra en de Grévy’s zebra voor. Neushoorns zijn zeer bedreigde dieren. In Kenia komen de zwarte of puntlipneushoorn en de witte of breedlipneushoorn voor. Buffels zijn kuddedieren en komen voor in bossen en in de savannen. Nijlpaarden zijn te vinden in alle rivieren en meren Krokodillen komen voor in bijna alle rivieren van Kenia.Leeuwen leven op de savannen en in open wouden. Het is de enige katachtige die in groepjes leeft. Luipaarden zijn nachtdieren en komen vooral voor in bossen, struikgewas en grotten. Olifanten zijn kuddedieren die vooral in de bossen en op de savannen leven. Het zijn de grootste landzoogdieren. Oryxen of spiesbokken leven in droge gebieden met struikgewas.
In Kenia komen de franjeoor en de beisa voor. Struisvogels zijn loopvogels die op de savannen en de graslanden voorkomen. Waterbokken leven in de buurt van water in open bosgebieden en rotsachtig heuvelland. Koedoes zijn antilopen die onderscheiden worden in kleine en grote koedoes. Ze leven in struikgewas en dichte bossen. Cheeta’s of jachtluipaarden leven op de open savannen en de steppen. Het is het snelste zoogdier ter wereld en kan 80 kilometer per uur bereiken. Gerenoeks of giraffegazellen leven in droge gebieden met struikgewas.
Verder is er een rijke vogelwereld met meer dan duizend soorten vogels o.a. roofvogels, wevervogels en honingzuigers. Flamingo’s leven in grote groepen bij de meren van de Rift Valley. Sinds juli 1999 zijn er in het Lake Bogoria tienduizenden flamingo’s gestorven. Er werden verschillende zware metalen in het lichaam van de vogels aangetroffen. Verder ooievaars, gieren, pelikanen, reigers, ibissen, neushoornvogels en aalscholvers. Giftige slangen zoals de cobra, de mamba en de pofadder leven in de graslanden en langs rivieren. Ook de python, een wurgslang, leeft daar. Verder zijn reuzenslakken zeer opvallend.
Al in de koloniale tijd is een begin gemaakt met de natuurbescherming en dankzij het toerisme werd deze na de onafhankelijkheid voortgezet. Kenia kent vele, vaak wereldberoemde nationale parken en natuurreservaten die sinds de jaren veertig van de 20e eeuw ontstonden. Door stroperij en kaalslag van bossen wordt desondanks een aantal diersoorten zeer ernstig bedreigd: de olifant, de puntlipneushoorn en in mindere mate ook de Grevy-zebra, het Hunter’s hartenbeest en de jachtluipaard.
Ter bescherming van de prachtige onderwaterwereld van Kenia werden er verschillende zeereservaten opgericht. Deze reservaten worden op een natuurlijke manier beschermd door een groot rif dat langs de hele kust van Kenia loopt. Enkele van deze reservaten zijn het Malindi en het Kiunga National Marine Reserve. In dit laatste reservaat worden vooral schildpadden beschermd alsmede enkele zeer zeldzame koraalsoorten.
Vissoorten die zeer de moeite waard zijn: keizersvis, vlindervis, papegaaivis en de giftige schorpioenvis en steenvis. Op zee vist men naar bonito’s, zwarte en blauwe marlijnen, zeilvissen, tijgerhaaien, hamerhaaien, geelvintonijnen en waaiervissen. In het binnenland kan er gevist worden op forellen, forelbaarzen, tilapia’s, nijlbaarzen en tijgervissen. Andere schepsels zijn de doornkroon, een soort zeester, de heremietkreeft en een aantal zeeschildpadden.